|
"Öykülerle Sözcükler" 12.04.2001 Nezih Kuleyin - netyorum.com / Sayı: 66
ÇAPKIN
Çapkınlık bizim gençliğimizde erkek olmanın işlevlerinden birisi olarak kabul
edilirdi. Bu düşüncemizin, yani çapkınlığın erkeklere özgü bir davranış biçimi
olmadığını, üstelik erkeklerin kendilerini çapkın zannetmelerine rağmen aslında
cinsel seçicinin kadın olduğunu Desmond Morris'in "Çıplak Maymun" adlı
inanılmaz yapıtını okuduktan sonra öğrendim.
Bereket versin ki o zaman lise çağlarındadaydım ve bu nedenle yaşamımın bundan
sonraki döneminde çapkın çapkın dolaşmayarak, kızlar tarafından akıllı olarak
nitelenme şansını yakalamayı başardım. Ama çapkın sözcüğünün ne anlama
geldiği konusunda ya da sözcüğün kökeni konusunda çok emindim. Kadınlara düşkün
erkek ya da erkeklere düşkün kadınlara verilen ad'dı benim için çapkın. Sözcüğün
boyutunun daha da geniş olduğunu 1972 yazında anlayacaktım.
Temmuz sonu özellikle Ağustos ve Eylül ayları, Karadeniz'de palamutların
İstanbul boğazından çingene palamutu olarak yola çıkıp, Karadenizi boydan boya
geçerken önce biraz büyüyüp palamut daha sonra büyüklüğünün son aşamalarına
ulaşıp torik oldukları aylardır. Sahiller palamutla dolar. Fakir aileler çok
ucuz olarak aldıkları palamutları kışın yemek üzere tuza basarlardı.
Bu aylarda Karadeniz Ereğli'ye Fatsa'dan Trabzon'dan büyük balıkçı mavnaları
gelir ve avlanırlardı. Bu balıkçı mavnalarının isimleri bana inanılmaz derecede
ilginç gelir, ben de bunları okumaktan büyük bir zevk alırdım. İşte bu günlerden
birinde mavnalardan birinin adını görünce gözlerime inanamadım. Mavna'nın adı "Yalı
Çapkını" 'ydı.
Yalı çapkını kuşkusuz yalı tavlama peşinde olan birisi olamazdı. Yalı sözcüğü
Doğu Karadenizde koylardan oluşan sahillere verilen addır. Yalı çapkını'da gönlü
bir yerde tutunamayan o kıyı senin bu kıyı benim dolaşan demek diye düşünmeden
alamadım kendimi. Mavnaya gidip kaptana sordum:
- Nedir bu yalı çapkını
- O kiyi senun bu kiyi benum uçan bi kuştur bi güzeldur ki .
Daha sonraları bir arkadaşım oldu; soyadı Çapan. Sonraları bir soyad duydum;
Çapar (ulak anlamında olduğunu öğrendim). Çapmak diye bir kökten türüyordu tümü,
koşmak anlamına geliyordu Türkçede.
Erkeklerin ya da kızların peşinden koşanlar ayrı çapkın, o kıyı senin bu
kıyı benim uçan da başka bir çapkın oluyordu sonunda.
Nezih Kuleyin
e-posta:
nezih@semor.com.tr
netyorum.com: (Bu metnin elektronik, basılı veya görsel
yayın organlarında tamamen veya kısmen yayınlanması yazarının yazılı iznine
tabidir. Aksine davranılmaması önemle rica olunur. Alıntı yapılmadan bu sayfaya
link verilmesi için herhangi bir izin gerekmemektedir.)
|