"Öykülerle Sözcükler" 06.05.2004 Nezih Kuleyin - netyorum.com / Sayı: 156

KONSERVATUAR

Kiminle konuşsam ve konservatuarın ona göre ne anlama geldiğini sorsam, biraz düşündükten sonra, hemen aynı yanıtı alıyorum. "Konservatuar koruma saklama anlamına gelen "konserve" den geliyor galiba".

Bu kanı sanatçı arkadaşlarımda özellikle de konservatuar okumuş olanlarda galibası kalkmış biçimde var. Onlar Konservatuarın klasik sanat değerlerini modern sanatlara karşı korumak amacı ile kurulmuş olduğu için bu adı taşıdığına inanıyorlar aldıkları eğitim sürecinde gördüklerinden dolayı.

Konservatuarın adının nerden geldiği konusundaki bulguları ve bunu bir öykü olarak yazmayı düşündüğümde Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nü de yapmış olan sevgili arkadaşım Tamer Levent bana "biz de konservatuarda buranın klasik tiyatroyu korumak için kurulmuş olduğunu düşünürdük çünkü bizim, değil oynamak, çağdaş bir sanat eserini izlememiz bile yasaktı ceza alırdık o nedenle aynı kanı hepimize yerleşmiştir " diye sözcük hakkındaki kanının yaygınlığını da vurgulayınca bende "şu konservatuarı bir yazayım" dedim.

Konservatuar sözcüğünün konserve gibi bir koruma, saklama, bozulmasını önleme, dış etkenlere karşı değişimini durdurma gibi bir sözcükten kaynaklandığı kesin ama başlangıçta sözcük başka birşeyleri korumak için kurulan bir kurumun adı.

Sokak çocuklarını, öksüz ve yetimleri koruyan kurumlara yani yetimhanelere italyanca da conservatorio deniyor. Sözcük tüm dünyaya da buradan yayılmış.

Büyük olasılıkla rönesansla birlikte klisenin güzel sanatları, dinin gelişiminde bir araç olarak kullanmaya yaygın olarak başlaması süreci, kilise koroları için çok sayıda ucuz koro elemanı ihtiyacının doğmasına neden oluyor.Buraya en ucuz kaynak nereden bulunabilir diye düşünülürken akıllarına yüzlerce çocuğun alt alta üst üste yaşama savaşı verdiği conservatorio lar geliyor.

Tüm yetimhaneler yatılı müzik okulu gibi çalışmaya başlaması ve buralardan çok ünlü müzisyenlerin çıkması yetimhane anlamına gelen konservatuarın dünya da çok farklı bir içerikle yer bulmasına neden oluyor.

Konservatuar aslında bir başarı öyküsü elinizde bir avuç ekmeğe ihtiyacı olan sanatçı potansiyeli var ama onu ancak bu potansiyeli yakalama zekası gösterenler uluslararası kabul gören bir kavram haline getirebiliyorlar.