|
Sanat 15.12.2003 - netyorum.com / Sayı: 149
6. ULUSLARARASI SİNEMA-TARİH BULUŞMASI
12 - 19 Aralık 2003
"Medeniyetlerarası Diyalog ve İnsan Hakları"
 Sinema sanatı ile farklı sanat disiplinlerini felsefi temeli olan kültürel
bir platformda buluşturarak yurtiçi ve yurtdışında pek çok etkinliğe ve ilklere
imza atan ve bu etkinliklerle, toplumsal bilinçlenmeye katkıda bulunmayı
hedefleyen TÜRSAK Vakfı, geleneksel olarak her yıl düzenlenen "Uluslararası
Sinema ve Tarih Buluşması"nın altıncısını "Medeniyetlerarası Diyalog ve İnsan
Hakları" ana teması ile hayata geçiriyor.
METRO Group Türkiye'nin Ana Sponsorluğunda, T.C. Başbakanlık Tanıtma Fonu ve
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın katkılarıyla gerçekleştirilen Festival,
12-19 Aralık 2003 tarihleri arasında İstanbul'da düzenleniyor.
Avrupa Birliği'nin 2003 yılı Mozaik Programı çerçevesinde Avrupa Birliği
Komisyonu tarafından da geleneksel olarak desteklenen Festivalde, bu yıl dokuz
bölüm başlığı altında 85'e yakın film izleyiciyle buluşacak.
Festival ayrıca, "Medeniyetlerarası Diyalog", "Avrupa ve Anadolu Medeniyetleri
Buluşması" ve yaşadığımız yüzyılda sorgulanan "Medeniyetler Çatışması"
kavramlarına; söyleşiler, uluslararası paneller ve sergilerle, düşünce ve
tartışma zemini yaratacak zengin bir programı içeriyor.
Geleneksel bölümü olan "İnsan Hakları" temasını koruyarak bu yıl objektifini
"Medeniyetlerarası Diyalog"a çeviren "Uluslararası Sinema Tarih Buluşması"nın
temel amacı; "Avrupa'nın çok kültürlü ortamında, Anadolu medeniyetlerinin ve
felsefesinin 'toplumlararası barışa' yapacağı katkı üzerine düşünmesini sağlamak
ve medeniyetleri yaratan insanların tarih boyunca yaşadığı acıların perdedeki
örneklerine yer vererek günümüz 'medeniyet' tanımına bu açıdan bakılmasına aracı
olmaktır."
Vakfımız, "Medeniyetlerarası Diyalog" ana temasıyla, tarihte varolmuş
uygarlıkların, sosyo-kültürel, ekonomik ve siyasi olaylardan geçerek bugüne
nasıl geldiklerini dünyanın ortak dili sinemanın, görsel gücüyle anlatan
filmlerin gösterimi ile "Medeniyetler arasındaki ilişkilerin barışçıl
tohumlarını" ekmeyi hedeflemektedir.
Bu yıl, festivalin uluslararası önemini ortaya koyan bir diğer özelliği ise;
tarih boyunca öğretilerinde 'barışı' temel alan, ama çoğunlukla sosyal, ekonomik
ve politik güç olarak kullanılmış olan 'din' olgusunun yeni dünya düzenindeki
yeri ve "Medeniyetler Çatışması"nın merkezinde olduğu tezinin, festival
haftasında yapılacak 'Uluslararası Panel' ile düşünce ve tartışma ortamına
açılacak olmasıdır.
Hollanda, Fransa, İran, Almanya ve Türkiye'den felsefe, tarih, sosyoloji ve
ilahiyat profesörlerinin, ayrıca yazar ve yönetmenlerin katılacağı 'Panel',
"Uluslararası Sinema Tarih Buluşması" festivalinin tarih danışmanı Prof. Dr.
İlber Ortaylı'nın yönetiminde Galatasaray Üniversitesi "Kemal Oğuzmen Salonu"nda
gerçekleştirilecektir.
"6. Uluslararası Sinema Tarih Buluşması" festivalinde 9 başlık altında
İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya, İran, Avusturya, Şili, Küba, Gürcistan,
Belçika, Danimarka, Yunanistan, Çin, İsrail, Kanada, ABD, Polonya, Macaristan
olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinden İstanbullu sinemaseverlerle buluşacak
olan 85'e yakın filmin yer alacağı ana bölümün yanı sıra; Avrupa ve Anadolu'yu
birleştiren İstanbul'da, farklı bir platform oluşturacak olan panel, sergi ve
söyleşiler de düzenlenecektir.
Ayrıca festivalin "Uluslararası Uzun Metraj Film" ve "Uluslararası Belgesel
Film" yarışmalarının jüri üyelerinin yanı sıra; festivale konuk olarak katılan
oyuncu ve yönetmenlerle, izleyicileri ve basın mensuplarını buluşturan film
öncesi ve sonrası söyleşiler; konuk sinemacıları, Türkiye'den sinema sanatçıları
ve yönetmenlerle, İstanbul'un doğal ve tarihi mekanlarında buluşturan akşam
sohbetleri gerçekleştirilecektir.
FESTİVAL TARİHLERİ ve PROGRAM
 12-19 Aralık 2003 tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan festival,
kapılarını on bir başlık altında izleyiciye açacaktır.
1) Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması
2) Uluslararası Belgesel Film Yarışması
3) İnsan Hakları Temalı Film Gösterimleri
4) Medeniyetler Arası Diyalog ve Aydınlanma
5) Bir Ülke Sineması: Almanya (Oberhausen Manifestosu)
6) Medeniyetlerin Oluşmasında Kadın Yönetmenler
" Tahmineh Milani / İran
" Margarethe von Trotta / Almanya
" Mahinur Ergun / Türkiye
7) Orta Avrupa'dan Bir Sinema: Macaristan
8) Sinema Tarihinde Fransız Klasikleri
9) Kısa Filmler Yakın Tarihe Bakıyor
10) Uluslararası Panel: "Medeniyetler Buluşması"
11) Sergi: Türk Sineması Yakın Tarihinden 'Fotoğraflarla Film Çekim Öyküleri'
FESTİVAL AÇILIŞ ve KAPANIŞ GECELERİ
Festival Açılış Gecesi
Festivalin "Açılış Gecesi", 12 Aralık 2003 Cuma günü saat: 20.00'de İstanbul
Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı'nda yapılacaktır.
 Sunuşlarını sinema ve tiyatro oyuncumuz Korhan Abay'ın üstleneceği Açılış
Töreninde, geceye Londra'dan katılan ünlü İngiliz dansçı Michael Popper,
'Medeniyetlerarası Diyalog' teması üzerine koreografisini festival için özel
olarak hazırladığı, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Opera ve Balesi
koreografı sayın Beyhan Murphy ile Ankara Devlet Tiyatrosu sanatçılarından
Meltem Keskin'in 'sürpriz' olarak ve İstanbul Teknik Üniversitesi Modern Dans
Programı'ndan Geyvan Mc Millan'ın öğrencilerinin yer aldığı 'Şimdi ya da Sonsuza
dek' isimli bir dans gösterisi ile açılacaktır.
TÜRSAK Yönetim Kurulu ve Festival Başkanı Engin Yiğitgil'in yapacağı açılış
konuşmasının ardından Festival Ana Sponsoru METRO Group'a; T.C. Kültür ve Turizm
Bakanı sayın Erkan Mumcu'ya; T.C. Başbakanlık Tanıtma Fonu Kurulu ve Avrupa
Birliği Komisyonu temsilcilerine Festivale olan desteklerinden ötürü teşekkür
plaketleri sunulacaktır.
Festivalin geleneksel olarak her yıl verilen "Onur Ödülü" bu yıl Polonyalı
Yönetmen Agnieska Holland'a ve ülkemiz düşünsel hayatına yaptığı katkılarından
ötürü, Beykent Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı, yazar ve iletişimci
Prof. Dr. Ünsal Oskay'a verilecektir. Bu yıl ilk kez verilecek olan "Türk
Sineması Emek Ödülü" ise Türk sinemasına yaptığı katkılarından dolayı Lale
Filmin kurucusu Necip Sarıcı'ya verilecektir.
Festivalin Açılış Filmi olarak Bernardo Bertollucci'nin "The Dreamers/
Hayalciler: Tutkular ve Suçlar" filmi gösterilecektir. Gilbert Adair'in
senaryosunu yazdığı ve Cnbc-e ekranlarında gösterilen 'Dawson's Creek' dizisi ve
Sandra Bullock'la başrolleri paylaştığı 'Murder By Numbers/Adım Adım Cinayet'
filmi ile tanıdığımız genç oyuncu "Michael Pitt", 2004 yılında gösterilecek olan
Arsen Lupin filminin kadrosunda da yer alan bir başka genç oyuncu "Eva Green"in
ve Louis Garrel'in başrollerini paylaştığı 2003 yapımı "The Dreamers/Hayalciler:
Tutkular ve Suçlar"ın Türkiye'deki ilk gösterimi ile gece son bulacaktır.
Avrupa'da gençliğin sesinin yankılandığı 1968 Baharında, Fransa'nın çalkantılı
politik perde arkasına eleştirel bir bakışla yaklaşan ve üç öğrencinin
kendilerini keşfetmelerin anlatan film, 2003 Venedik Film Festivali'nde büyük
beğeni toplamış ve film eleştirmenlerince, çekimleri ve hikayesini son derece
fantastik bulunmuştu.
Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması Jüri Üyeleri: Peter Lilienthal (Alman
yönetmen), Fatih Akın (Türk yönetmen), Anne Brochet (Fransız oyuncu), Gabriella
Röthemayer (Stuttgard-Ludwigsburg Film Festivali Yöneticisi), Valerij
Ogoridnikov (Rus yönetmen), Louis Gardel (Fransız senarist, yazar), Eleonora
Giorgi (İtalyan oyuncu, yönetmen), Agnieska Holland (Polonyalı yönetmen);
Uluslararası Belgesel Film Yarışması Jüri
Üyeleri: Meral Tamer (Türk gazeteci), Thomas Leshner (Alman yönetmen), Malcom
Clarke (İngiliz yönetmen), Claude Carrez (Fransız akademisyen); Panelistler:
Prof. Dr. İlber Ortaylı, Giampiero Bellingeri, Martin Van Bruinessen,
Dr.Mohammed Ali Nevidi, Doç.Dr. Muhsin Mudir Saneçi'de "Açılış Töreni"nde
Festivalin konukları olarak aramızda olacaklardır.
Festival Kapanış Gecesi
Korhan Abay'ın sunuşlarını üstlendiği festivalin "Kapanış Gecesi" 19 Aralık 2003
Cuma günü saat: 20.00'da İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi
Sarayı'nda yapılacaktır.
 Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi öğretim görevlisi ve
Akbank Kültür ve Sanat Merkezi Dans Atölyesi yöneticisi koreograf Zeynep Tanbay,
müziklerini Burhan Öcal'ın yaptığı 'Kollara Dair' adlı solo dans gösterisi ile
geceyi renklendirecektir.
URART'ın sponsor olarak tasarım ve uygulamasını gerçekleştirdiği "En İyi Uzun
Metraj Film Ödülü-Işık Saçan Apollon", "Uzun Metraj Film Jüri Özel Ödülü", "En
İyi Belgesel Film Ödülü", "Sinematografi Ödülü", "En İyi Uzun Metraj ve En İyi
Belgesel Film SİYAD Ödülleri" gecede sahiplerini bulacak ve ardından Kapanış
Filminin gösterimine geçilecektir.
"6. Uluslararası Sinema Tarih Buluşması" Kapanış Gecesi Filmi ise; Alman solunun
sinemadaki en etkin temsilcisi, Avrupa feminizminin altmışlardaki öncülerinden
biri olarak kabul edilen ve festivalde "Medeniyetlerin Oluşmasında Kadın
Yönetmenler" bölüm başlığı altında dört filmi gösterilecek olan Alman kadın
yönetmen Margarethe von Trotta'nın son sinema filmi 2003 yapımı "Güller
Sokağı/Rosenstrasse".
1943 baharında Gestapo tarafından Rosenstrasse (Güller Sokağı)'de sınır dışı
edilmek üzere toplanan Yahudi erkeklerle evli âri ırktan kadınların eşlerini
kurtarmak için giriştiği mücadeleyi anlatan ve Türkiye'de ilk ve tek gösterimi
Festival Kapanış Töreninde yapılacak olan "Güller Sokağı/Rosenstrasse", 2003
Venedik Film Festivali'nde büyük beğeni toplamış ve filmin kadın oyuncusu Katja
Riemann'a "En İyi Kadın Oyuncu" ödülünü getirmişti.
FESTİVAL SİNEMA SALONLARI ve BİLET ÜCRETLERİ
Festival filmleri; Beyoğlu Beyoğlu Sineması, Levent Sinema TÜRSAK, Fransız
Kültür Merkezi, Alman Kültür Merkezi ve Festivalde yapılacak açılışı ile
birlikte kültür sanat hayatımızdaki yerini alacak olan ve TÜRSAK Vakfı'nın
danışmanlığında ve sinema yazarı Mehmet Açar'ın koordinatörlüğünde sinemamızın
büyük eksikliğini duyduğu sinematek görevini üstlenecek olan Osmanlı Bankası
Müzesi Sineması' olmak üzere 5 ayrı salonda gösterilecektir.
Kültür Merkezlerindeki gösterimlerin ücretsiz olarak yapılacağı Festivalde,
Beyoğlu Beyoğlu Sineması ve Levent Sinema TURSAK'da yapılacak gösterimlerin
ücretleri öğrenci biletleri: 3.000.000TL., tam biletler: 4.000.000TL. olarak
belirlenmiştir.
Ayrıca "İnsan Hakları Haftası" olması nedeni ile Festivalde 15 Aralık 2003
Pazartesi günü, Levent Sinema TÜRSAK ve Beyoğlu Beyoğlu Sineması'nda tüm filmler
ücretsiz olarak gösterilecektir.
İNSAN HAKLARI GALA GÖSTERİMİ
15 Aralık 2003 Pazartesi günü saat:20.30'da Beyoğlu Sineması'nda Yarışma Dışı
Film Gösterimleri 'İnsan Hakları' bölümünde yer alan Hector Babenco'nun
'Carandiru' filminin 'Gala Gösterimi' gerçekleştirilecektir.
"Carandiru" 1946 Buenos Aires doğumlu Hector Babenco'nun dokuzuncu filmi.
Babenco, Avrupa'da oyunculukla başladığı sinema serüvenine Brezilya'da çektiği;
'Fabulous Fittipaldi' (1973, belgesel), 'King of the Night' (1975, Paulo Jose,
Marilia Pera ile birlikte yönetir) ve Brezilya tarihinin dördüncü en büyük
box-office başarısını kazanan 'Lucio Flavio, Passenger of Agony' filmleri ile
devam eder.
Amerikalı film eleştirmenleri tarafından 'seksenlerin en iyi on yabancı
filminden biri' olarak gösterilen 'Pixote' (1980) filmi ile uluslararası bir
başarıya imza atar.
1985 yılında Manuel Puig'in aynı adlı tiyatro oyunundan uyarladığı beşinci filmi
'Kiss of the Spider Woman/Örümcek Kadının Öpücüğü' filmi ile 4 dalda Oscar'a
aday gösterilir ve buradaki rolü ile William Hurt En İyi Oyuncu kategorisinde
Oscar kazanır.
Merly Streep ve Jack Nicholson'ın rol aldığı 'Ironweed' (1987)'in ardından
Amazonlarda çekilen 'At Play in the Field of the Lord' (1991) ve 'Foolish Heart'
(1998) ile Brezilya öykülerine geri döner.
Babenco, Carandiru'nun senaryosunu, Drauzio Varella'nın ülkesinde 136 hafta
bestseller olan ve 350.000 kopya ile Brezilya tarihinin en başarılı eserlerinden
biri olarak kabul edilen 'Estaçao Carandiru / Carandiru İstasyonu' adlı
romanından -diğer edebi uyarlamalarında olduğu gibi- esere sadık kalarak
Fernando Bonassi, Victor Navas ve Drauzio Varella ile birlikte kaleme alır.
Babenco, Güney Amerika'nın en zengin şehri Sao Paulo'da 1956 yılında Belediye
Başkanı Janio Quadros tarafından açılan ve 8 Aralık 2002'de Vali Gerolgo Alckmin
tarafından yıkılana kadar -şimdilerde Youth Park adlı bir kültür kompleksine
çevriliyor- Latin Amerika'nın en büyük ve kapladığı alanla dünyanın sayılı kent
hapishanelerinden biri olan Sao Paulo Cezaevi'ndeki mahkumların hayatını
anlatır.
Film 3000 kişi için tasarlanan fakat 8000 mahkumun tutulduğu Carandiru
Hapishanesinin 900 kişilik bir bloğunda, çok ünlü bir onkolojist olmasına rağmen
14 yıl boyunca gönüllü olarak çalışan Drauzio Varella'nın tecrübelerine dayanır
ve oradaki yüzlerce mahkumun aşk, tutku, intikam, suç ve arkadaşlıklarıyla
ilgili hikayelerini konu alır.
'1992 Katliamı' olarak da bilinen, 2 Kasım 1992'de 111 mahkumun öldürülmesi ile
sonuçlanan ve ülkeyi sarsan bu trajediyi bir doktorun gözünden anlatan,
katliamdan kurtulmuş mahkumların günlük hayatlarını da aktaran "Carandiru"
Brezilya'da son on yılın en iyi filmi olarak kabul edilir.
2003 Cannes Film Festivali Resmi Yarışmalı Bölümde gösterilen ve Brezilya'nın
2003 En İyi Yabancı Film Dalı'nda Oscar Adayı olan Hector Babenco'nun bu sarsıcı
filmi, festivalin hemen ardından 19 Aralık'da sinemalarda gösterime girecek.
FESTİVAL AFİŞİ
Festivalin bu yılki afişi, TÜRSAK Vakfı Kurumsal Sponsoru Art Reklam'ın sahibi
ve ülkemizin önde gelen Grafik Sanatçısı Kemal Öktem imzalı. Öktem, bilindiği
gibi TÜRSAK'ın gerçekleştirdiği "7. Uluslararası Çevre Filmleri Festivali",
"Kanada Filmleri Haftası" ve "Havana Türk Filmleri Haftası" afiş tasarımlarının
da sahibi.
FESTİVAL BÖLÜMLERİ
I- ULUSLARARASI FİLM YARIŞMALARI
a) Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması
Başkanlığını Polonyalı yönetmen Agnieska Holland'ın yaptığı Uluslararası Jüri;
Fransız oyuncu Anne Brochet; İtalyan oyuncu-yönetmen Eleonora Giorgi; Türk
yönetmen Fatih Akın; Stuttgard-Ludwigsburg Film Festivali Yöneticisi Gabriella
Röthemayer; Fransız senarist-yazar Louis Gardel; Alman yönetmen Peter Lilienthal
ve Rus yönetmen Valerij Ogoridnikov'dan oluşuyor.
Her yıl olduğu gibi Uluslararası Uzun Metraj Yarışma filmlerini SİYAD Jürisi de
izleyecek.
Festivalin bu bölümünde yapımı son üç yılda gerçekleşen 10 film, yarışma
kapsamında Beyoğlu Beyoğlu Sineması ve Levent Sinema TÜRSAK'ta izleyicileriyle
buluşacak.
"6. Uluslararası Sinema Tarih Buluşması"nın bu bölümünde Festivalin
"Medeniyetlerarası Diyalog" ana temasına uygun olarak Andre Techine'in
Fransa-İspanya 2001 ortak yapımı "Uzak/Loin"; Rollando Colla'nın "Sınırın
Ötesi/Across The Border" (İtalyan, 2003); Markus Heltschl'in "Buz Bakış/Dead
Man's Memories" (Avusturya-Almanya, 2003); Züli Aladağ'ın "Fil Yüreği/Elephant
Heart" (Almanya, 2002); Torsten Neumann'ın "Avrupa Filmleri 2 (99
Euro)/Europe-99 Euro-Films 2" (Almanya, 2003);
 Gabriel Axel'in "Leyla/Leila"
(Danimarka, 2001); Laurence Attali'nin "Aşk Üçlemesi/La Trilogie des Amours"
(Fransa, 2003); Abdolrasoul Golbon'un "Bir Başka Cennet/Paradise In Somewhere
Else" (İran, 2003); Hanna Elias'ın "Zeytin Hasadı/The Olive Harvest" (Filistin,
2003) ve Manijeh Hekmat'ın "Kadınlar Hapishanesi/Women's Prison" (İran, 2002)
filmleri festival kapsamında ilk kez İstanbullu sinemaseverlerle buluşacak.
b) Uluslararası Belgesel Film Yarışması
Fransız akademisyen Claude Carrez; Avusturyalı yönetmen Markus Heltschl;
Milliyet Gazetesi köşe yazarlarından gazeteci Meral Tamer; Alman yönetmen Thomas
Lechner'in jüri üyesi olduğu Uluslararası Belgesel Film Yarışması Jürisinin
başkanlığını ise bu yıl İngiliz yönetmen Malcom Clarke üstleniyor.
SİYAD Jürisinin de izleyeceği festivalin bu bölümünde, Uzun Metraj Film
Yarışması'nda olduğu gibi son üç yılda çekilmiş olan 9 film yarışma kapsamında
gösterilecek.
İsveçli yönetmen Sitig Holmqvist'in 2000 yapımı "Fırtına Çocukları/Children Of
Storm"; Alman yönetmen Heiner Stadler'ın 2002 yapımı "Ye, İç, Yatma/Eat, Sleep
No Woman"; Rob Rombout'un "Alsaz Yolcuları/Les Passagers de L'alsace" (Belçika,
2003); Oliver Becker'in "Almanya Özlemi/Longing For Germany" (Almanya, 2003);
Paula Rodriguez'in "Pinochet'in Çocukları/Pinochet's Kinder" (Şili, 2002); Paul
Devlin'in "Enerji Üçkağıdı/Power Trip" (Gürcistan-ABD, 2003); Rithy Panh'ın
"S21: Ölüm Makinesi Kimmerler/S21: The Khmer Rouge Death Machine" (Fransa,
2002); Joakim Demmer'in "Tarifa'da Ölüme Yolculuk/Tarife Traffic" (Almanya,
2003) ve Tamas Almasi'nin "Yolun Sonu/The End Of The Road" (Macaristan, 2003)
filmleri Belgesel Film Yarışması kapsamında izleyicilerle ilk kez buluşacaklar.
II- YARIŞMA DIŞI FİLM GÖSTERİMLERİ
a) İnsan Hakları
19. yüzyılda kişi özgürlüğü ve siyasal haklar gibi birinci kuşak insan haklarını
içeren burjuva özgürlük anlayışı, 20. yüzyılda yerini sosyal, iktisadi ve
kültürel haklara vurgu yapan eşitliği öne çıkaran siyasal özgürlük anlayışını
yansıtır. İlk kez 1948'de ilan edilen "İnsan Hakları Bildirgesi" ne yazık ki
dünyanın her yerinde 1948'de öngörüldüğü biçimde gelişmemiş, evrenselliğin
tersine ulusal üstünlüğü öne çıkarmıştır. Bu yüzden insan hakları dünyanın
çeşitli bölgelerinde farklı uygulanmıştır.
11 Eylül sonrasında güvenlik adına, hak ve hürriyetlere sınırlamalar getirilmiş
ve insanların yeniden tanımlanmasının -ki bu tanıma mülteciler, göçmenler,
yabancı işçiler girmeyebilir- ve son şeklini Kopenhag Zirvesi'nde alan insan
haklarının yeniden düzenlenebilmesinin zemini hazırlanmış ve Kopenhag
kriterlerinin ilga edilmesinin yolu açılmıştır.
Amerika ve Avrupa'da 'daha fazla güvenlik için daha az insan hakları' söylemiyle
batı toplumlarında var olan azınlıkların, göçmenlerin, yabancı işçilerin
kriminal topluluklar olduğu düşüncesi kristalize olmuş ve bilinçaltındaki
eğilimler açığa çıkmıştır. Bu söylemleri fırsat bilen ulusal hükümetler güvenlik
adına hak ve hürriyetlere sınırlamalar getirmiş, azınlıklar sorunu terörle
ilişkilendirilerek farklılıkların korunmasına yönelik taleplerin yok
sayılmasının meşrulaştırılmasının yolu açılmıştır.
Vakfımızın "Uluslararası Sinema Tarih Buluşması" festivalinde; "Tarih Boyunca
Göçler", "Hoşgörüsüzlük ve İnsan Hakları", "Dinlerarası Diyalog ve Aydınlanma"
ana temaları altında düzenlediği söyleşi, panel ve sergilerin yanı sıra her yıl
100'ün üzerinde filmin gösterimi ile ele aldığı 'İnsan Hakları' sorunu, yukarıda
değindiğimiz gelişmelerle örtüşme göstermiştir.
Bu yıl "İnsan Hakları" başlığı altında bu sorunları farklı bakış açıları ile ele
alan filmlerin gösterimi ile hak ve özgürlüklerin korunmasının önemi bir kez
daha vurgulanacak ve festival izleyicileri, dünyanın pek çok festivalinde
gösterilen ve büyük beğeni toplayan birbirinden çarpıcı filmi izleme şansı
bulacaklardır.
Sinemaseverler bu bölüm başlığı altında; Hector Babenco'nun
"Carandiru/Carandiru" (Brezilya-Arjantin, 2003); Aurelio Grimaldi'nin "Bir Aşk
Dünyası: Passolini/A World Of Love" (İtalya, 2002); Giuseppe Ferlito'nun "Yerle
Gök Arasında/Between Land and Sky" (İtalya, 2001); Aage Rais'in "Yabancı
Topraklar/Foreign Fields" (Danimarka, 2000); Maurizio Fiume'in "Seni İzliyorum/I
Will Follow" (İtalya, 2003); Edmond Budina'nın "Rüzgardaki Mektuplar/Lettere Al
Vento" (İtalya, 2003);
 Moussa Sene Absa'nın "Madame Brouette/Madame Brouette"
(Kanada, 2003); Alireza Amini'nin "Rüzgar Mektupları/Namehaya Baad" (İran,
2002); Malcolm Clarke'ın "Cennet Mahkumu/Prisoner Of Paradise" (Amerika, 2002);
Daniel Künzi'nin "De Gaulle'ün İsviçreli Askerleri/Swiss Soldiers With General
De Gaulle" (İsviçre, 2003), Katrine Wiedemann'ın "Hamralı Leydi/The Lady Of
Hamre" (Danimarka, 2000) ve Mohammad Rasoulof'un "Alacakaranlık/The Twilight"
(İran, 2002) filmlerini izleyebilecek.
b) Medeniyetlerarası Diyalog ve Aydınlanma
1993 yılında Foreign Affairs'te yayımladığı ve Pentagon'a sunduğu daha
sonrasında genişleterek kitap haline getirdiği "Medeniyetler Çatışması ve Dünya
Düzeninin Yeniden Kurulması/The Clash of Civilizations and the Remaking of World
Order" tezi ile büyük tartışmalar yaratan Harvard Üniversitesi Stratejik
Araştırmalar Enstitüsü Başkanı, Amerikan Milli Güvenlik Kurulu Stratejik
Direktörü, Amerikan Siyasal Bilimler Derneği Başkanı ve Foreign Affairs
Dergisi'nin kurucusu ve editörü ünlü Amerikalı siyaset bilimcisi Samuel
Huntington; ilk kez ortaya attığı ve 11 Eylül sonrasında daha da güncellik
kazanan bu tezi ile yeni dünya düzeninin nasıl şekilleneceğinin sinyallerini(!)
vermiş ve komünizmin bitişi ile birlikte tek güç olarak yükselen 'Batı
Medeniyetinin' karşısına 'Doğu Medeniyeti'ni -doğrudan olmasa da gerçekte
İslam'ı- koymuş ve soğuk savaş döneminin aksine, 2000'li yılların kanlı terör
eylemleri ile geçeceğini ve yeni korkunun Müslüman fundamentalist teröristler
olacağını öngörmüştür.
Huntington'a göre; büyük medeniyetler kendi içlerinde büyük farklılıklar
göstermelerine rağmen, kendilerini 'biz', dışarıda kalanları ise 'onlar' olarak
tanımlamaktadırlar. Medeniyetleri tarih boyu çatıştıracak olan bu düşüncenin
devamında onlarca uygarlığın yeşerdiği Anadolu topraklarında ki bugün ki
Türkiye'yi 'medeniyetlerin içerisinde yerini bulamamış bir ülke olarak'
tanımlar. Bu düşünce ile sözde medeniyetler arasında yerini bulamayan
Türkiye'nin, kendi siyasetçileri tarafından Batıya, tarihi tarafından ise Doğuya
sürüklenen 'içten ikiye bölünmüş bir ülke' olarak tanımlar.
TÜRSAK Vakfı, bir çok medeniyetin doğup büyüdüğü ve barış içinde yaşadığı
Türkiye topraklarında ve özellikle de bu medeniyetlerin harmanlandığı
İstanbul'da bir hafta içerisinde üst üste meydana gelen, onlarca insanın ölümüne
ve yaralanmasına yol açan terörle Türkiye'nin sentetik bir çatışmanın içerisine
çekilmeye çalışıldığı böylesi hassas bir dönemde önemi daha da artan "6.
Uluslararası Sinema Tarih Buluşması" festivali ve "Medeniyetlerarası Diyalog ve
İnsan Hakları" festival ana teması altında gerçekleştireceği film gösterimleri,
paneller, sergi ve söyleşiler ile 'Medeniyetlerarası Diyalogun' ve 'ırk, dil,
din, cins vs. gibi kültürel ayrılıklara bakılmaksızın, insanı, en yüce değer
kabul eden hümanist felsefenin' önemini bir kez daha gündeme getirerek
vurgulayacağı inancındayız.
"Yarışma Dışı Film Gösterimleri" bölümünde yer alan ve "Medeniyetlerarası
Diyalog ve Aydınlanma" teması altında bir birinden çarpıcı on dört filmi
izleyiciler ile buluşturacak olan bu bölümde; Robert Manthoulis'in "Lilly'nin
Hikayesi/Lilly's Story" (Yunanistan, 2002); Eleonora Giorgi'nin "Aşk, Yalanlar,
Çocuklar ve Köpekler/Love, Lies, Kids & Dogs" (İtalya, 2003); Lukas Moodysson'un
"Birlikte/Together" (İsveç, 2000); Luis R. Vera'nın "Cennetteki Piçler/Bastards
In Paradise" (İsveç, 2000); Agnieszka Holland'ın "Julie'nin Hikayesi/Julie
Walking Home" (Kanada-Almanya, 2002); Susan Taslimi'nin "Canınız Cehenneme/All
Hell Let Loose" (İsveç, 2002); Ori Kowarsky'nin "Değişik Pozisyonlar/Various
Positions" (Kanada, 2003); Boris Majsovski'nin "Üç Buçuk/Three and a Half"
(Kanada, 2002);
 Ali Shah-Hatami'nin "Çingene/Gipsy" (İran, 2003); Mei Hu'nun
"Köprünün Ötesi Yakası/On The Other Side Of The Bridge" (Çin-Avusturya, 2002/3);
Zuria Anat'ın "Tabular Yıkılınca/Purity: Breaking The Code Of Silence" (İsrail,
2002); Robb Moss'un "Aynı Nehir Yeniden/The Same River Twice" (Amerika, 2003);
Leyla Özalp'in "Mozaik/Mosaic" (Türkiye), Rudolf Thome'un "Kırmızı ve Mavi/Red
And Blue" (Almanya, 2002) ve Bülent Vardar'ın "Zührap Usta/Master Zuhrap"
(Türkiye, 2002) filmlerinin gösterimi gerçekleştirilecektir.
c) Bir Ülke Sineması: Almanya (Oberhausen Manifestosu)
Festivalin bu bölümünde; "dedenin sineması öldü" sloganı ile yola çıkan ve 1962
yılında 'Oberhausen Kısa Film Şenliği'nde yayınladıkları manifesto ile 'Yeni
Alman Sineması'nın müjdesini veren sinemacıların ve takipçilerinin filmlerinden
oluşan yedi paketlik birbirinden çarpıcı film izleyicileri ile buluşuyor.
 11
Eylül olaylarının Almanya'daki yansımalarını, yolları kesişen sekiz insanın
ekseninde anlatan Max Faerboeck'in 2003 yapımı "Eylül/September"; Olaf Kaiser'in
2001 yılı yapımı "3 Kırmızı Yıldız/3 Star Red"; Volker Schloendorff, Rainer
Werner Fassbinder, Alexander Kluge, Edgar Reitz, Alf Brustellin, Hans Peter
Cloos, Maximiliane Mainka, Beate Mainka-Jellinghaus, Katja Rupé, Peter Schubert,
Bernhard Sinkel'in 'sanayici Hanns Martin Schleyer'in kaçırılmasından sonra
Almanya'daki siyasi durumu kendi röportaj, siyasi görüş ve sanatsal yorumlarıyla
beyazperdeye aktardıkları'
 "Almanya'da Sonbahar/Germany In Autumn" (1977); Rolf
Schuebel'in "Melankolik Pazar/Glommy Sunday" (1999); Fritz Baumann'ın
"Anansi/Anansi" (2002); Andres Veiel'in Alman Film Ödülleri'nde En İyi Belgesel
Film Ödülü'nü alan "Kara Kutu/Black Box" ve Sebastian Winkels'in "Yedi
Kardeşler/Seven Brothers" (2003) filmleri, festival izleyicilerinin kaçırmaması
gereken filmler arasındaki yerini alıyor.
d) Medeniyetlerin Oluşmasında Kadın Yönetmenler
Festivalin bu bölümünde sinemaseverler Almanya, İran ve Türkiye'den üç feminist
kadın sinemacının toplam 9 filmini izleme şansı bulacaklar.
Alman ve dünya sinemasının önde gelen feminist yönetmenlerinden biri olarak
kabul edilen ve 70'li yılların Almanya'sının politik ortamına düşünceleriyle
damgasını vuran Margarethe von Trotta, "6.Uluslararası Sinema Tarih Buluşması"na
dört filmiyle konuk oluyor.
Filmlerinin merkezine kadınları koyarak, kadınlar arasındaki dostluk ilişkisini
inceleyen ve kadınların toplumdaki yerini sorgulayan siyasal yönden karmaşık
filmleri ile dünya sinemasının en önemli ve en ilginç kadın yönetmenleri
arasında gösterilen Trotta'nın festivalde; 1979 yapımı "Kız Kardeşler ya da
Mutluluğun Dengesi/Sisters or the Balance of Happiness",
 1978 Berlin Film
Festivali Ulusal Alman Sineması Ödülü almış olan "Christa Klages'in İkinci
Uyanışı/The Second Awakening of Christa Klages", 1993 yapımı "Uzun Sessizlik/The
Long Silence" ve 1981 yapımı "Ağır Zaman/The German Sisters" filmleri
sinemaseverlerle buluşacak.
İran Devrim Konseyi'nin, sanatını 'Allah'a karşı olan düşünceleri yaymak' adına
kullandığı gerekçesiyle hapse mahkum ettiği ve hakkında idam cezası verdiği
Tahmineh Milani, özellikle İranlı kadınların dünyasını işleyen "İki Kadın/Two
Woman" (1999), "Efsane/Afsane-ye-ah" (1991) ve son filmi "Beşinci Reaksiyon/The
Fifth Reaction" (2003) filmleri ile festivale konuk oluyor.
Son dönemlerde çektiği ve senaryolarını yazdığı başarılı TV dizileri ile adından
söz ettiren ve kadın duyarlılığını öne çıkaran filmleri ile sinemamızın usta
yönetmenleri arasındaki yerini alan Mahinur Ergun, 90'lı yılların başında
çektiği iki filmi ile festivalde sevenleri ile buluşuyor. 3. Ankara Film
Festivali'nde En İyi Film, Yönetmen, Senaryo ve En İyi Kadın ve Erkek Oyuncu
ödüllerini kazanan 1990 yapımı filmi "Med Cezir Manzaraları" ve 1993 Antalya ve
5. Ankara Film Festivallerinde En İyi Yardımcı Kadın ve En İyi Müzik Ödüllerini
kazanan ve 'yıllar önce terk ettiği karısı ve genç metresi arasında kalan bir
adamın psikolojik öyküsünün anlatıldığı' 1993 yapımı "Ay Vakti" filmi festivalin
bu bölümünde izleyiciler ile buluşacak.
e) Orta Avrupa'dan Bir Sinema: Macaristan
Sinemaseverler festivalin bu bölümünde Pal Sandor, Miklos Jansco, Istvan Szabo,
Karoly Makk gibi Macar sinemasının usta yönetmenlerinin son dönem çekilmiş
filmlerinin yanı sıra, genç Macar yönetmenlerinin de filmlerini izleme şansını
bulacaklar. Gabor Dettre'nin "Ganj Nehri'nin Üzerindeki Bulutlar/Cloud Over The
Ganges" (2002); Csaba Kael'in "Bank Ban/Bank Ban" (2002); Agota Varga'nın "Kara
Liste/Black List" (2002); Pal Sandor, Istvan Szabo, Miclos Jansco, Zsolt
Kezdi-Kovacs, Sandor Sara, Benedek Fliegauf, Ferenk Török, Ildiko Enyedi, Janos
Rozsa ve Elemer Ragalyi'nin 2003 yapımı "Avrupa'dan Avrupa'ya/From Europe Into
Europe"; Attila Moharos'un "Zor Yıllar/When Serving Years Go Past" (2002);
Miklos Jancsko'nun 2002 yapımı "Uyan Ahbap/Wake Up Mate Don't Sleep"; Geza
Beremenyi'nin "Köprü/The Bridgeman" (2002) ve Karoly Makk ustanın 2003 yapımı
son filmi "Peşte ve Buda'da Uzun Bir Hafta Sonu/A Long Weekend in Pest and Buda"
olmak üzere toplam dokuz Macar filmi program içerisinde yer alıyor.
f) Sinema Tarihinde Fransız Klasikleri
Fransız sinemasının olduğu kadar dünya sinema tarihinin de klasikleri arasında
yer alan Fransız sinemasının beş büyük yaratıcı yönetmeninin filmleri, bu bölüm
içerisinde festival izleyicileri ile buluşacak. Marcel Carne'nin 1943/44 yılı
yapımı "Cennetin Çocukları/Les Enfants du Paradise"; Jean Cocteau'nun 1946
yapımı "Güzel ve Çirkin/La Belle et la Bete"; Max Ophuls'ün 1953 yapımı "Mademe
de…/Mademe de…"; Alain Cavalier'in 1986 yapımı "Therese/Therese" ve Rene
Clement'in 1946 yapımı "Demiryolu Savaşı/La Bataille du Rail" filmleri Fransız
duyarlılığını beyazperdeye aktaracak olan yapımlar olarak festivaldeki yerini
alıyor.
g) Kısa Filmler Yakın Tarihe Bakıyor
Bu bölümde Bosna, Polonya ve Almanya'dan üç yönetmen kendi yakın tarihlerini
kısa filmleri ile beyazperdeye yansıtacaklar. Jasmila Zbanich'in "To&Fro"
(Bosna, 9dk.), Janusz Mrozowski'nin "Hapishane Manzaraları/Prison Breaks"
(Polonya) ve Florian Baxmeyer'in bol ödüllü filmi "Kırmızı Ceket/The Red Jacket"
(Almanya, 20dk.) özellikle genç sinemacıları konuları ve görsellikleri ile bir
hayli memnun edecek.
ULUSLARARASI PANEL: "MEDENİYETLER BULUŞMASI"
13 Aralık 2003 Cumartesi günü saat:15.00'da Galatasaray Üniversitesi "Kemal
Oğuzmen Salonu"nda düzenlenecek olan 'Medeniyetler Buluşması' temalı 'Panel',
"Uluslararası Sinema Tarih Buluşması" festivalinin aynı zamanda tarih
danışmanlığını da yürüten tarihçi Prof.Dr. İlber Ortaylı'nın yönetiminde
gerçekleştirilecek.
Osmanlı, Türk ve İslam tarihi üzerine çalışmaları bulunan ve bu çalışmalarını
İletişim Yayınları'ndan "Ağa, Şeyh ve Devlet/Agha, Shaikh and State: On the
Social and Political Organization of Kurdistan" adıyla yayınlayan; bugüne kadar
Kürtler üzerine en kapsamlı araştırmaları yapmış bulunan Hollandalı akademisyen,
sosyolog, antropolog Martin Van Bruinessen; ülkemize geçtiğimiz yıllarda gelen,
'Muhteşem Süleyman' ve 'Sevenlerin Şafağı' romanlarının yazarı;
'Indochine/Hindiçin' ve 'Himalaya, Bir Şef'in Çocukluğu/Himalaya, l'Enfance d'un
Chef' filmlerinin senaryolarını yazan Fransız Louis Gardel; Venedik Üniversitesi
Türkoloji Profesörlerinden Giampiero Bellingeri; İran Kültür Ataşesi Dr.
Mohammed Ali Nevidi; Alman yönetmen Peter Lilienthal ve İran Medeniyetler
Enstitüsü'nden Doç.Dr.Muhsin Mudir Saneçi 'Medeniyetler Buluşması Paneli'nde
konuşmacı olarak yer alacaklar.
SERGİ
Türk Sineması Yakın Tarihinden 'Fotoğraflarla Film Çekim Öyküleri'
Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nden mezun olan ve sinemayla ilişkisi
öğrencilik yıllarında Ankara Sinematek Derneği'yle başlayan Leyla Özalp
1979-2001 yılları arasında yönetmen yardımcısı, yapım yönetmeni ve yapımcı
olarak çalıştığı otuza yakın filmde çalıştı. Kamera arkasının "gerçek"
öykülerini anlattığı ve genç sinemacılara rehber niteliği taşıyan 'Seni
Seviyorum Sinema' kitabı ile bu anılarını sinemaseverlerle paylaştı.
Atıf Yılmaz, Yusuf Kurçenli, Ali özgentürk, Türkan Şoray, Zeki Ökten, Erden
Kıral, Başar Sabuncu, Ferzan özpetek, Sinan Çetin gibi yönetmenlerin ve Türkan
Şoray, Necla Nazır, Müjde Ar, Gülriz Sururi, Hale Soygazi, Hümeyra, Şahika
Tekand, Genco Erkal, Tarık Akan, Ali Poyrazoğlu, Erol Keskin, Ahmet Mekin, Şener
Şen, Aytaç Arman, Müjdat Gezen, Kemal Sunal, Metin Akpınar ve Meltem Cumbul gibi
Türk sinemasının eski ve yeni kuşağının 'çekilmemiş ilginç öykülerini' anlattığı
kitabında, anılarına ek olarak, hiçbir yerde çıkmamış fotoğraflara ve pek çok
film afişine yer verdi.
Kitabında yayınlanan 60'a yakın set fotoğrafının yer aldığı ve "Türk Sineması
Yakın Tarihinden: Fotoğraflarla Film Çekim Öyküleri" başlığını taşıyan 'Fotoğraf
Sergisi' "6. Uluslararası Sinema ve Tarih Buluşması" festivali kapsamında 12-19
Aralık 2003 tarihleri arasında Levent Sinema TÜRSAK'ta sinemaseverlerin ilgisine
sunulacak.
FESTİVALDE ÖNE ÇIKAN FİLMLER
Toplumumuzda Medeniyetler teması üzerine farklı bir bakış yaratacak pek çok
değişik filmin bir araya geldiği Festivalde; İnsan Hakları Bölümü'nde gala
gösterimi olarak gösterilecek olan
 Hector Babenco'nun Carandiru/Carandiru
(Arjantin, 2003); Max Faerberboeck'in September/Eylül (Almanya, 2003); Rene
Clement'in La Bataille Du Rail/Demiryolu Savaşı (Fransa, 1946); Marcus
Heltschl'in Dead Man's Memories/Buz Bakış (Avusturya-Almanya, 2003); Paula
Rodriguez'in Pinochet's Kinder/Pinochet'nin Çocukları (Şili, 2002); Rithy
Panh'ın S21:The Khmer Rouge Death Machine/S21: Ölüm Makinesi Kimmerler (Fransa,
2002); Joakim Demmer'in Tarifa Traffic/Tarifa'da Ölüme Yolculuk (Almanya, 2003);
Louis R. Vera'nın Bastards In Paradise/Cennetteki Piçler (İsveç, 2000); Andre
Techine'in Loin/Uzak (Fransa, 2001); Agnieszka Holland'ın Julie Walking
Home/Julie'nin Hikayesi (Kanada, Almanya, Hollanda, 2002); Miklos Jancsko'nun
Wake Up Mate/Uyan Ahbab (Macaristan, 2002) ve Pal Sandor, Istvan Szabo, Miclos
Jansco, Zsolt Kezdi-Kovacs, Sandor Sara, Benedek Fliegauf, Ferenk Török, Ildiko
Enyedi, Janos Rozsa ve Elemer Ragalyi'nin 2003 yapımı "Avrupa'dan Avrupa'ya/From
Europe Into Europe" (Macaristan, 2003) filmleri öne çıkan filmler arasında yer
alıyor.
Ayrıca, Oberhausen Manifestosu'nu 1962 yılından günümüze taşıyacak olan, Alman
sinemasının dünyaca ünlü yönetmenleri Rainer Werner Fassbinder, Ale Alf
Brustellin, Hans Peter Cloos, Alexander Kluge, Maximiliane Mainka, Beate
Mainka-Jellinghaus, Edgar Reitz, Katja Rupé, Volker Schloendorff, Peter
Schubert, Bernhard Sinkel'in ortaklaşa gerçekleştirdikleri 'Germany In
Autumn/Almanya'da Sonbahar' (Almanya, 1977) filmi; Alman kadın yönetmen
Margarethe Von Trotta'nın Kızkardeşler, Klaus'un İkinci Uyanışı, Uzun Sessizlik,
Ağır Zaman; İranlı kadın yönetmen Tahmineh Mileni'nin The Fith Reaction/Beşinci
Reaksiyon (2003), Afsane-Ye-ah/Efsane (1991), Two Woman/İki Kadın (1999)
filmleri festivalin diğer önemli filmleri arasında yer alıyor.
FESTİVAL SPONSORLARI
METRO Group Türkiye'nin Ana Sponsor olduğu festivalde, T.C. Başbakanlık Tanıtma
Fonu Kurulu ve T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın değerli desteklerinin yanı
sıra Avrupa Birliği Komisyonu da festivale katkıda bulunuyor. Festivale ayrıca
TÜRSAK Vakfı'nın Kurumsal Sponsorları Ajans Press, Art Reklam, D.B.R., PİM
Halkla İlişkiler, Urart ve Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı katkılarını
sürdürmeye devam ediyor.
Festivalin gerçekleştirilmesine ayrıca, İstanbul Büyükşehir, Beşiktaş ve Beyoğlu
Belediyeleri; Alman, Fransız ve İtalyan Kültür Merkezleri; Avusturya, Danimarka,
Hollanda, İran, Macaristan ve Yunanistan Başkonsoloslukları; Kanada
Büyükelçiliği; Akademi Production, Animart, Aselsan, Barbar Film, Burç Film,
Kodak, Link Multimedya, Osmanlı Bankası Müzesi, Sinefekt, Türk Hava Yolları ve
Umut Sanat Ürünleri festivale ayni destekleri ile güç vermektedirler.
Festivalin Basın Sponsorları her yıl olduğu gibi bu yılda Cumhuriyet ve Hürriyet
Gazeteleri; Cnbc-e, CNN TÜRK, Kanal 7, Kanal D, NTV ve TRT Televizyonları ve
radyo sponsorları olarak Açık Radyo, Radio Contact, Radyo Foreks ve Show Radyo
destekleri ile festivale güç katıyorlar.
ADRESLER
TÜRSAK Vakfı
Gazeteci Erol Dernek Sok. No:11/2 Hanif Han Beyoğlu
Levent Sinema TÜRSAK
Çalıkuşu Sok. No:10 Levent
Tel: (212) 325 43 31
Beyoğlu Sineması
İstiklal Cad. Halep İş Hanı No:140 Beyoğlu
Tel: (212) 251 32 40
Alman Kültür Merkezi (Goethe Institut)
Yeni Çarşı Cad. No:52 Beyoğlu
Tel: (212) 249 12 80
Fransız Kültür Merkezi
İstiklal Cad. No:8 Beyoğlu
Tel: (212) 244 44 95
Osmanlı Bankası Müzesi
Voyvoda Cad. (Bankalar Caddesi) No:35/37 Karaköy/İstanbul
Tel: (212) 292 76 05
|
