Sanat 30.01.2003 - netyorum.com / Sayı: 120

"DÜŞÜNSEL" - AYTEN TURANLI

5 - 10 Aralık 2002

Pi ARTWORKS

Muallim Naci Cad. No:25
80840, Ortaköy - İstanbul
Tel: 212 236 68 53 / 52
e-posta: info@piartworks.com

Ayten Turanlı'nın "Düşünsel" adlı sergisi Pi Artworks' de

Pi Artworks, 5 Kasım - 10 Aralık 2002 tarihleri arasında seramik sanatçısı Ayten Turanlı' nın "Düşünsel" adlı sergisine ev sahipliği yapıyor. Ana temanın insan olduğu bu sergide, sanatçı, düş ve gerçek arasında gidip gelişini, doğal bir malzeme olan çamur ve ateşi kullanarak yorumluyor.

Ayten Turanlı' nın çalışmaları hakkındaki yorumunu ise söyle:

"Düşünsel" adlı bu sergimde ortak payda insan. Düşleri, düşüncelere, düşünceleri çamurun yumuşaklığını, esneklik ve doğallığını kullanarak, gerçek imgelere, gerçekleşen imgeleri ise ateşle renklendirip karakter katarak soyut bir hale getirdim. Düşlerimdeki hayaller, çamur ve ateşle hayat bulurken çamurun bana gösterdiği ve kendiliğinden meydana gelen çatlaklara, çizgilere, yani doğallığa müdahalede bulunmadım. Bir ağacın kabuğu, bir sıvanın, asfaltın ya da bir duvarın üzerindeki çatlak ve bu doğal çatlakların kendiliğinden oluşmuş renkleri benim motiflerim oldu.

Düşünsel sergisi seramik heykel ve panolardan oluşuyor.

Farklı tekniklerin kullanıldığı işlerde, renklendirmek için sır ve ateşin verdiği doğal renkler seçilmiş. Fırınlama tekniği olarak bazı işler için yüksek ısı redüksiyon pişim tekniği, diğer işler için ise Turanlı' nın "organik dumanlama" olarak adlandırdığı bir fırınlama tekniği kullanılmış. Talaş, hayvan gübresi, hayvan yemi, çam iğneleri, lavanta çiçeği, kurumuş otlar, kurumuş meyve kabukları, midye ve yosun kurumuşları gibi çeşitli organik malzemelerin yer aldığı bu teknikte, doğal malzemeler çeşitli doğal dokular ve renkler oluşturmuş. Çatlaklar gibi diğer dokular ise fırın içi ve dışındaki ani hava değişimleri kullanılarak kendiliğinden tesadüfi oluşumlarla yaratılmıştır.

Çamurun sevgiyle birleştiği, hepimizin çamurdan geldiğini, farklı fırınlamalarla, yaşamlarımızın farklı görünümlere büründüğünü konu alan "Düşünsel" sergisi, 10 Aralık' a kadar Ortaköy, Pi Artworks' de izlenebilir.

 

"Sanatçı oyun oynayan bir çocuk gibi davranır tıpkı; kendine bir hayal dünyası yaratarak bu dünyayı pek ciddiye alır, yani zengin bir duygu hazinesiyle donatarak realite'den kesin sınırlarla ayırır onu."(*)

Seramik sanatçısı Ayten Turanlı, "Düşünsel" isimli sergisinde düş ve düşüncelerini, oluşturduğu pano ve heykellerle gözler önüne seriyor. Turanlı'nın vurgu noktası insan olan eserlerinde, düşlem ve imgelemindeki olgulara, yaşantılarımızdaki farklılıklara ve bunların oluşumunu sağlayan engellenemeyen akışa göndermeler yapıyor.

Sanatçı, "İsimsiz Düş" adlı panolarında, aslında her insanın yaratılışta bir olduğuna, zaman içinde farklı kimlik ve renklere bürünerek değişse de her birinin aynı düzlemde bulunduğuna işaret ediyor. Bu eserlerdeki kavisli elemanlar, yerleştirilirken göz önünde tutulan yumuşak formları ve değişik pişim teknikleri kullanarak ortaya çıkartılan renk kontrastlarıyla farklı planlar oluşmasına izin veriyor ve yapıta derinlik katarak güçlendiriyor.

Sanatçının anlatım gücü ve el yapımındaki becerikliği uysal bir malzeme olan çamurla uyumlu bir birliktelik oluşturarak, özellikle "Sevgili" isimli heykel serisinde görülebileceği gibi, içlerinde yoğun bir dinamizm ve yalınlık barındıran formlar ortaya çıkarıyor.

Turanlı, "İsimsiz" heykellerinde iç ve dış hacim arasındaki dengeyi iyi kurarak derinliği ön plana çıkarıyor ve eserlerinin motifi olarak belirlediği doğallığı, elde ettiği tesadüfi çatlak ve kırıklarla kendini hem bu heykellerde hem de panolarda göstererek yapıtları daha da güçlü kılıyor.

Ceren ÖZPINAR, 16 Ekim 2002

* Freud, Sigmund, Sanat ve Sanatçılar Üzerine, "Yazar ve Düşlem", Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul, 2001, s.105.