|
Sanat 06.05.2005 - netyorum.com / Sayı: 163
BONUS CARD 3. ULUSLARARASI
KOMEDİ FİLMLERİ FESTİVALİ
17-23 Eylül 2004
Kültür ve sanat alanında 1991 yılından beri faaliyetlerini sürdüren TÜRSAK
Vakfı'nın (Türkiye Sinema ve Audiovisuel Kültür Vakfı) düzenlediği 'Bonus
Card 3. Uluslararası Komedi Filmleri Festivali' 17-23 Eylül 2004
tarihleri arasında İstanbul'da gerçekleştirilecek.
TÜRSAK Vakfı'nın Garanti Bankası işbirliği ile gülümsemenin, umudun ve neşenin
yaşamdaki önemini vurgulamak amacıyla Bonus Card'ın Ana Sponsorluğunda
geleneksel olarak her yıl düzenlenen Festivalde, dünyanın çeşitli ülkelerinden
50 film, İstanbullu sinemaseverlere kahkaha dolu bir hafta yaşatacak. Festivalde
yer alan kısa ve uzun metraj filmler kimi zaman güldürürken, kimi zaman da
düşündürecek.
İngiliz filmlerinin ağırlıklı olarak yer aldığı Festivalde bu yıl Charlie
Chaplin, Peter Sellers, Woody Allen, Jiri Menzel, Stanley Kubrick, Norman
Wisdom, Vittorio De Sica, Clive Donner, George Roy Hill gibi usta oyuncu ve
yönetmenlerin filmlerinin yanı sıra; İngiliz komedi tarzı olarak bilinen 'Ealing
Komedileri' de Türkiye'de ilk kez sinemaseverlerle buluşacak.
'Bonus Card 3. Uluslararası Komedi Filmleri Festivali'nin organizasyonu, her yıl
olduğu gibi TÜRSAK Vakfı'nın Kurumsal Sponsoru PİM Halkla İlişkiler'in; medya
duyuruları ise Garanti Bankası Basın ve Halkla ilişkiler Ajansı A&B Tanıtım'ın
desteğiyle gerçekleştiriliyor.
Festivalde her yıl verilen geleneksel onur ödülleri TÜRSAK Vakfı'nın Kurumsal
Sponsoru URART'ın imzasını taşıyor. Ayrıca Ajans Press, Manajans/Thompson;
İstanbul Büyükşehir, Beşiktaş ve Beyoğlu Belediyeleri; Alman, Fransız ve İtalyan
Kültür Merkezleri, Avusturya Başkonsolosluğu Kültür Ofisi, Çek Havayolları, Çek
Cumhuriyeti ve İsveç Konsoloslukları'nın; Açık Radyo, Capitol Radyo ve Radyo
Foreks'in destekleri bu festivalde de devam ediyor.
FESTİVAL AÇILIŞ GECESİ
Festivalin açılış gecesi 17 Eylül 2004 Cuma günü saat 19.30'da Cemal Reşit Rey
Konser Salonu'nda gerçekleştirilecek. Değerli sinema oyuncumuz Şebnem Dönmez'in
sunuşlarını gerçekleştireceği gecede, İngiliz mim sanatçısı David Glass
'Disembodied' adını verdiği gösterisi ile geceyi renklendirecek. Uluslararası
sahnelerde 25 yıldır gösterilerini sürdüren sanatçı David Glass 48 özgün tiyatro
piyesi yazmış, 60'a yakın ülkede de gösteri yapmıştır. Her zaman tiyatronun 'ne
olması' gerektiğinden çok 'ne olabileceği' ile ilgilenen sanatçının açılış
gecesinde yapacağı gösteri 'insan bedeni üzerinde yapılan ve gittikçe gelişen'
çalışmaların ürünüdür.
Açılış gecesinde ayrıca sevilen tiyatro ve sinema oyuncumuz Ferhan Şensoy'a ve
filmlerine, insanı, mizahı ve gerçekleri yerleştiren Çek Cumhuriyeti'nin dünyaca
ünlü yönetmeni Jiri Menzel'e komedi sanatına olan katkılarından ötürü 'Yaşam
Boyu Onur Ödülü' verilecek. Ödüllerin tasarım ve uygulaması bu yıl da özel
olarak TÜRSAK Vakfı Kurumsal Sponsoru URART tarafından gerçekleştirildi.
FESTİVAL SİNEMALARI VE BİLET ÜCRETLERİ
Festival programında yer alan ve beş ana başlık altında gösterilecek olan 50
film Beyoğlu Sinema Majestik 1. ve 2. Salonları, Beşiktaş Belediyesi Levent
Sinema TÜRSAK, Alman, Fransız ve İtalyan Kültür Merkezi sinema salonlarında
izleyicilerle buluşacak.
Beyoğlu Sinema Majestik 1. ve 2. Salonları ve Beşiktaş Belediyesi Levent Sinema
TÜRSAK'ta gösterilecek olan filmlerin bilet ücretleri, TÜRSAK Vakfı'nın
sinemanın ve kültürün yaygınlaştırılması ilkesinden hareketle, öğrenci 4 milyon
ve tam 5 milyon lira olarak belirlendi. Bonus Card sahiplerinin kartlarını
göstererek biletleri yüzde 50 indirimli olarak alabilecekleri Festivalde,
sinemaseverler, kültür merkezlerinde yapılacak gösterimleri ücretsiz olarak
izleyebilecekler. Festivalin tüm salonlarındaki gösterimler, sinemaseverlere
Türkçe altyazılı olarak sunulacak.
FESTİVAL BÖLÜMLERİ
Bu yıl Festivalde, bir hafta boyunca gösterilecek olan 50 film yedi ana başlık
altında toplanıyor:
1.En Ciddi Komedi Filmi Yarışması
Her yıl jürisini Bonus Card sahibi festival izleyicilerinin oluşturduğu "En
Ciddi Komedi Filmi Yarışması" bölümünde bu yıl yedi film yarışacak. Beyoğlu
Majestik Sineması ve Beşiktaş Belediyesi Levent Sinema TÜRSAK'ta gösterilecek
filmleri izleyen festival seyircileri sinema gişelerinden isteyecekleri
kuponlarla hem festivalin "En Ciddi Komedi Filmini" seçecekler, hem de oy
kuponlarına yazacakları irtibat bilgileri ile Açık Radyo, Capitol Radyo ve Radyo
Foreks aracılığı ile yapılan yarışmaların adayı olacaklar. Festival haftası
içinde, programcılar tarafından aranacak olan adaylar, izledikleri filmlerle
ilgili sorulara doğru cevaplar vermeleri durumunda Beşiktaş Belediyesi Levent
Sinema TÜRSAK'tan sezonluk sinema bileti kazanacaklar.
RRRrrrr!
Sinemaseverler bu bölümde Josef Fares'in 2003 İsveç yapımı 'Devriyeler/Kopps'
Duncan Finnigan'ın 2003 İngiltere yapımı 'Dört Göz/Four Eyes', 2003 yapımı Ian
Iqbal Rashid'in 'Pembe Dokunuş/Touch of Pink', 2001 Hollanda yapımı Paula van
der Oest'in 'Zus ve Zo/Zus&Zo', 1998 Fransa yapımı Bruno Podalydes'in 'Beni
Sadece Tanrı Görür/Dieu Seul Me Voit', 1996 Fransa yapımı C. Klapisch'in 'Aile
Bağları/Un Air de Famille' ve yine aynı ülkeden 2004 yapımı Alain Chabat'ın
'RRRrrrr!' filmini izleyip değerlendirecekler.
Dört Göz
2.Ealing Komedileri
Londra'nın batısında bulunan ve özellikle 1940'ların sonları ile 1950'lerin
başlarında, daha sonradan kendi adıyla anılan pek çok klasikleşmiş komedi
filmine imza atan Ealing Stüdyoları'nda çekilmiş üç film, Türkiye'de ilk kez
Festival kapsamında izleyicilerle buluşacak.
Sesli sinemanın erken döneminde kurulan ve MGM Britanya yöneticilerinden Michael
Balcon'un başa geçmesiyle 1938'den başlayarak birçok önemli yapıma imza atan ve
1957 yılında film yapımına son veren Ealing Stüdyoları'nın ilk yapımı, Reginald
Baker'ın 'The Gaunt Stranger' filmi olur.
Ealing Komedileri konularını Londra'daki gündelik yaşamlardan, sıra dışı
olaylardan alıyor; tuhaflıklarla boğuşan, düşler kuran, patronlarını pataklamak
isteyen sıradan insanlar, kahramanlarını oluşturuyordu.
Festivalin Ealing Komedileri başlığı altında gösterilen ve yüzde yüz İngiliz
olan üç film, bu tarzın en tanınmış yönetmenleri Alexander Mackendrick ve
Charles Crichton'a ait ve yine Ealing Stüdyoları'nın en önemli örneklerini
oluşturuyor.
Kadın Avcıları
Ealing Komedileri'nin ilki olan ve Charles Crichton'ın 1947 yılında çektiği
'Yakalayın/Hue and Cry', Alexander Mackendrick'in 1954 yılında çektiği
'Maggie/The Maggie' ve Joel-Ethan Coen kardeşlerin geçtiğimiz aylarda
sinemalarda gösterilen, başrolünü Tom Hanks'in oynadığı 1955 yapımı 'Kadın
Avcıları/The Ladykillers'in Peter Sellers'in oynadığı ilk versiyonu, 'Bonus Card
3. Uluslararası Komedi Filmleri Festivali'nde ilk kez gösterilecek.
3.Retrospektif: Şiirsel Mizahta Bir Usta, Jiri Menzel
Eski Çekoslavakya'nın Prag kentinde 23 Şubat 1938'de doğan Jiri Menzel,
1960'larda ortaya çıkan genç sinemacılar kuşağının manifestosu sayılan Çek yazar
Bohumil Hrabal'ın kısa öykülerinden oluşan 'Derinliklerin İncelikleri/ Perlicky
Na Dne' adlı filmin, 'Bay Baltazar'ın Ölümü/Smrt pana Baltazara' bölümü ile
yönetmenliğe ilk adımı atar.
İlk uzun metrajlı filmi 'Sıkı Denetlenen Trenler/Ostrke Sledovane Vlaky'i yine
Hrabal'ın bir romanından beyazperdeye uyarlar. Pek çok yönetmenin reddettiği ve
1966 yılında çektiği bu roman uyarlaması ile 28 yaşında, En İyi Yabancı Film
Oscar'ını alır ve uluslararası arenada tanınır.
Hümanist, iyimser, incelikli ama vurucu mizahi üslubu, şiirsel dili, trajedi ile
komediyi, ciddiyet ile farsı harmanlamadaki ustalıklı yeteneği ile Menzel,
insanı insan yapan özellikleri keşfi ile tüm dünyada her türden izleyiciyi
yakalamayı başarır. Filmlerinde gerçeği tanımlamak yerine ortaya çıkaran,
sinemanın biçimsel unsurlarından çok hikayeyi ön planda tutan Menzel'in filmleri
son derece karakteristiktir.
Benim Küçük Tatlı Köyüm/Vesnicko Ma Strediskova/Çek Cumhuriyeti/1985
Kaprisli Yaz/Rozmarne Leto/Çek Cumhuriyeti/1967
Öksedeki Tarlakuşları/Skrivanci Na Niti/Çek Cumhuriyeti/1696
Kısaltma/Postriziny/Çek Cumhuriyeti/1980
Kar Tanesi Şenliği/Slavnosti Snezenek/Çek Cumhuriyeti/1983
Ülkemizde festivallerde, özel gösterimlerde ve televizyonlarda izleme şansı
bulanlar bir kez daha, yeni kuşaklar ise; 'kaba komediden çok, incelikli mizahi
üslubu ile Çek Cumhuriyeti'nin olduğu kadar, dünya sinemasının da kendine has
üslubu ile usta yönetmenleri arasındaki saygın yerine alan' Jiri Menzel'i, ilk
kez Festival kapsamında izleme şansı bulacaklar.
4. Anısına: Peter Sellers
Sessiz sinemanın en büyük komedyenleri denilince akla ilk gelen isimler nasıl ki
Charlie Chaplin, Buster Keaton, Harold Lloyd ise; sesli sinema döneminin en
büyük komedi oyuncusu denilince akla ilk gelen Peter Sellers'dır.
İngiltere'nin Southsea bölgesinde 8 Eylül 1925 yılında dünya gelen ve asıl adı
Richard Henry Sellers olan oyuncu, BBC'de uzun yıllar devam eden 'The Goon Show'
adlı radyo programı ile tanınır. 1950'li yıllarda adım attığı sinemada pek çok
filmde rol alır. 'Bonus Card 3. Uluslararası Komedi Filmleri Festivali'
programında yer alan ve Ealing Komedileri olarak bilinen türün önemli filmleri
arasında sayılan 1955 yapımı 'The Ladykillers' filminde de oynayan Sellers
sinemadaki en önemli çıkışını Stanley Kubrick'in 1964 yapımı satirik komedi
filmi 'Dr.Stranglove' filmi ile yakalar. Filmde üç farklı karakteri -Amerikan
Başkanı, İngiliz subayı ve eski bir Nazi bilim adamı- canlandıran Sellers,
buradaki oyunculuğu ile büyük beğeni toplar.
Peter Sellers'ın önceki filmleri ve 'Dr. Stranglove'daki rolü bir tarafa, onun
dünyanın her tarafında tanınmasına ve tüm sinemaseverlerin kalplerinde taht
kurmasına asıl sebep olan, Amerikalı yönetmen Blake Edwards'ın çektiği 'Pembe
Panter' filmindeki Müfettiş Clouseau karakteridir. Telaffuz özürlü, sakar,
sakarlığına rağmen her türlü problemin üstesinden Çinli yardımcısı ile birlikte
gelen ve amirlerini çıldırtan, Fransız Polis Müfettişini canlandırdığı Clouseau
karakteri o kadar tutulur ki, ardı ardına pek çok 'Pembe Panter' filmi gelir.
Sellers'in üstüne 'cuk' oturan ve adeta yapışan bu rol, oyuncu ile o kadar
örtüşür ki pek çok filmde rol almasına rağmen izleyiciler onu 'Pembe Panter-
Müfettiş Clouseau' olarak görürler.
Sinemaseverler Peter Sellers'ın filmografisinin kilometre taşlarını oluşturan
birbirinden ilginç filmleri, kimini ilk kez kimini de yeniden beyazperde de
izleme şansı bulacaklar.
Pembe Panter Coşuyor
Dr. Strangelove/Stanley Kubrick/ABD/1964
Karanlıkta Bir Çığlık/A Shot in the Dark/Blake Edwards/ABD/1964
Henry Orient'in Dünyası/The World of Henry Orient/George Roy Hill/ABD/1964
Evlenmekten Korkuyorum/What's New Pussycat/Clive Donner/ABD, Fransa/1965
Sevimli Mahkum/After the Fox/Vittorio De Sica/ABD, İtalya, İngiltere/1966
Parti/The Party/Blake Edwards/ABD/1968
Pembe Panter Coşuyor/The Pink Panther Strikes Again/Blake Edwards/ABD/1976
5.Ustaya Saygı: Sir Norman Wisdom
İngiliz sinemasının ağırlıklı olarak yer aldığı festivalin, bir diğer İngiliz
oyuncusu da ünlü komedyen Sir Norman Wisdom. 1920 yılında İngiltere'de doğan Sir
Norman Wisdom, savaş sonrası İngiliz müzikhollerinde parlar ve sonrasında
sinemaya adım atar. İlk filmi Trouble in Store'dan çok önce (1953) geliştirdiği
şapkalı ve dar kostümlü sakar tiplemesi ile İngilizlerin sevgisini kazanmıştır
bile. Wisdom'ın filmleri öylesine düşük bütçelidir ki bir hangarda çekildikleri
izlenimi uyandırır; ancak filmlerin her biri o kadar çok sevilir ki komedyene
bir servet kazandırır. Wisdom, Charlie Chaplin'in geleneğini sürdürür ve durum
komedilerini hüzünle harmanlayarak seyirciye aktarır.
Kariyerinin ilk yıllarında Britanya dışında pek tanınmayan Sir Norman Wisdom,
1966 yılında rol aldığı H.G. Wells'in Kipps'inden uyarlanan Walking Happy adlı
müzikalle Broadway izleyicisinin gönlünü çalar. 1967'de Amerikan yapımı The
Night They Raided Minsky's filmindeki başrolü ile tüm dünya izleyicilerinin
tanıdığı bir komedi starı olur.
Sinemaseverler, bu usta İngiliz oyuncunun, yönetmenliğini John Paddy
Carstairs'in yaptığı 1953 yapımı 'Mağazada Kargaşa/Trouble in Store' ve yine
aynı yönetmenin çektiği 1954 yapımı 'Herşey Yolunda/One Good Turn' filmlerini
Festivalde izleyebilecekler.
6.Charlie Chaplin'den Kısalar
Charlie Chaplin yalnız komedi sinemasının değil tüm sinema tarihinin en büyük,
ve en usta oyuncusudur. 1910 yılında ayak bastığı Amerika'da Brodway'de
dolaşırken kendisinin buraya ait olduğunu düşünür; ama hiçbir zaman Amerikan
vatandaşlığına geçmez, onun ait olduğu yer gösteri dünyasıdır. Charlie Chaplin
kariyerinin ilk yıllarında çektiği filmleri ile o kadar tutulur ki neredeyse her
hafta bir filmi dev afişleri ile birlikte sinema salonlarının girişlerini
süsler. Onu her kesimden insan izler. Sinemaya gidecek parası olmayanlar bile
onun filmlerini kaçırmaz. Çünkü o filmlerinde komedi ile birlikte hüznü de
anlatır; onu izlemeye gelenlerin, küçük insanların dünyasını, yoksulluğu.
Hümanizm ile birleştirdiği sineması o küçük insanları 'birer insanlık simgesi'
haline getirir. Yoksullukla geçen, karakollarda, polis dayağı ile geçen çocukluk
ve ilk gençlik yıllarının acı tecrübesi onun filmlerinin temelini oluşturur.
Mack Sennett'in onu keşfinin ardından Keystone şirketi adına 35 kısa film
çevirir. 1915 yılında şirket değiştirerek Essenay'e geçer ve burada da 14 kısa
film çevirir. 1916 ve 1918 yılları arasında Mutual şirketi içinde pek çok film
çevirir ve bunlarda kısa filmdir.
İstanbullu sinemaseverler 'Bonus Card 3. Uluslararası Komedi Filmleri
Festivali'nde Charlie Chaplin'in doğuşunu müjdeleyen ve onun Şarlo tiplemesine
geçiş sürecini gösteren 1914 ve 1918 arasında çektiği toplam 22 kısa filmi toplu
olarak ilk kez izleme şansı bulacaklar. Komedi dünyasının hala aşamadığı ve
ondan sonrada yeni, pek bir şey katamadığı komedi sanatının ve bu büyük ustanın,
ilk dönem filmleri izleyiciler için, hem büyük bir keyif hem de sinema tarihi
dersi olarak büyük önem taşıyor.
1. Venedik'te Yarış/Kid Auto Races in Venice/Henry Lehrman/1914
2. Rakip Aşıklar/The Rival Mashers/Charlie Chaplin/1914
3. Dışarıda Bir Gece/A Night Out/Charlie Chaplin/1915
4. Zalim Aşk/Cruel Cruel Love/ Georges Nichols&Mack Sennett/1914
5. Jön Filmi/A Film Johnny/Georges Nichols/1914
6. Üçlü Bela/Triple Trouble/Charlie Chaplin&Leo White/1918
7. İşe Yaramaz/The Good For Nothing/Charlie Chaplin/1914
8. Charlie'nin Eğlencesi/Charlie's Recreation/Mack Sennett/1914
9. İş/Work/Charlie Chaplin/1915
10. Serseri/The Tramp/Charlie Chaplin/1915
11. Sahilde/By The Sea/Charlie Chaplin/1915
12. Bir Kadın/A Woman/Charlie Chaplin/1915
13. Banka/The Bank/Charlie Chaplin/1915
14. Yeniden Doğuş/His Regeneration/Gilbert M. Anderson/1915
15. Kürek Mahkumu/Shanghaied/Charlie Chaplin/1915
16. Polis/Police/Charlie Chaplin/1915
17. Karmen Üzerine Taşlamalar/Burlesque On Carmen/Charlie Chaplin/1915
18. Gecenin Gölgesinde/A Night In The Shadow/Charlie Chaplin/1915
19. Yeni İş/His New Job/Charlie Chaplin/1915
20. Şampiyon/The Champion/Charlie Chaplin/1915
21. Parkta/In The Park/Charlie Chaplin/1915
22. Arabayla Kız Kaçırma/A Jitney Elopement/Charlie Chaplin1915
7.Dünya Komedi Festivallerinden Kara Mizah
Festivalin bu bölümünde; ülkemizde izleyiciye ulaşamayan, ülkelerin farklı
güldürü anlayışlarını yansıtan, pek çok komedi festivalinde ödül almış ve
izleyicilerin beğenisini kazanmış dört film sinemaseverlerle buluşacak.
Son Bir Kadeh Daha/One for the Road/Chris Cooke/İngiltere/2002
Sade Kahve/Black Coffee/Wilma Smith/İskoçya/2002
Acı Kahve/Bitter Coffee/Borkur Gunnarsson/Çek Cumhuriyeti/2004
Amerikalı Kuzenler/American Cousins/Donald Coutts/İngiltere/2002
|
